AFDELING LUCHTVAARTKENNIS KNVvL
     

Terug naar startpagina 

 
Voor beschikbaarheid en prijzen kunt u contact opnemen met de penningmeester van Luchtvaartkennis.

PK-, het luchtvaartuig register van Nederlands-Indië tot en met 1942 (door Harm Hazewinkel)
In September 2016 kwam het "PK-boek" uit. Deze uitgave, op A4 format, met 56 pagina's geeft een gedetailleerd overzicht van alle vliegtuigen welke tot en met 1942 (de capitulatie van Nederlands-Indië) in het Nederlands-Indische luchtvaartuig register zijn ingeschreven. Het register geeft een boeiend beeld van de civiele luchtvaart activiteiten in Nederlands-Indië, met name omdat er ook een overzicht is gegeven van de vliegtuigen welke vóór 1929 (toen het register werd “geopend”) gebruikt werden, en er per vliegtuigtype een beschrijving is gegeven met de achtergronden van het gebruik en de gebruikers in Nederlands-Indië. Hiermee wordt een stuk luchtvaartgeschiedenis, dat inmiddels ver achter ons ligt, tot leven gebracht.

Hier vindt U een voorbeeld bladzijde uit het "PK-boek".

Deze uitgave is voor niet-leden te bestellen voor EUR 10,- (exclusief verzendkosten) door contact op te nemen met Loet Kuipers, onder vermelding van de adresgegevens.

Foto CD-ROM's: digitalisering Luchtvaartkennis fotoarchief
Tientallen jaren heeft de afdeling Luchtvaartkennis een archief met foto's van vliegtuigen opgebouwd. Hierin bevinden zich vele (voornamelijk zwart-wit) opnamen uit de jaren 50 t/m 90 en reproducties van oudere foto's. De meeste foto's zijn in Nederland genomen, en het archief bevat zowel negatieven van civiele als militaire vliegtuigen. Overigens zijn alle zwart-wit opnamen op deze pagina's afkomstig uit het Luchtvaartkennis archief.
Momenteel wordt dit gehele archief gedigitaliseerd en in kaart gebracht. Begin 2015 waren ruim 6000 opnamen gedigitaliseerd en beschreven. Een deel van de collectie is uitgebracht op CD-ROM.

- deel 1: Nederlandse Civiele vliegtuigen t/m 1980 (uitgekomen in 2008)
Deze CD bevat in totaal 467 opnamen. Klink hier voor een lijst van de op deze CD-ROM aanwezige foto's.
- deel 2: Nederlandse militaire vliegtuigen (uitgekomen in 2015)
Deze CD bevat 113 opnamen uit de periode t/m 1945, en 304 opnamen uit de na-oorlogse periode. Klik hier voor een lijst van de op deze CD-ROM aanwezige foto's.

Beide CD-ROM's zijn nog beschikbaar, en kunnen voor EUR 10,- (exclusief verzendkosten) worden aangeschaft door contact op te nemen met Loet Kuipers, onder vermelding van de adresgegevens.
Pander- een Haagse vliegtuigfabriek
Begin 2007 verscheen van de hand van Harm J. Hazewinkel een boek over de Haagse vliegtuigbouwer Pander. Tussen 1924 en 1934 werden er zo'n 30 vliegtuigen gebouwd door Pander. Het begin van de vliegtuigbouw bij Pander begon met het eind van een andere vliegtuigfabriek: de NVI in Rijswijk, die in 1924 failliet ging. Pander, met ruime in de fijnhoutbewerking, nam het ontwerkbureau van NVI over, dat onder leiding stond van constructeur Theo Slot, die ook het brein zou worden achter alle Pander vliegtuigen. Er werden enkele min of meer succesvolle sportvliegtuigjes geproduceerd, waarvan de Pander E wel het bekendste is. Een revolutionair ontwerp, meteen het meest befaamde Pander vliegtuig, was de Pander S.4 Postjager. Dit 3-motorige toestel was speciaal ontworpen voor postvluchten over lange afstand, maar verongelukte helaas tijdens de Londen-Melbourne race (een andere Nederlandse deelnemer was de KLM DC-2 "Uiver", die in de prijzen viel). In 1934 verkocht Pander de vliegtuigbouwafdeling aan de Vlissingse scheepswerf De Schelde, die tot in de jaren 50 actief bleef in de vliegtuigbouw.


Het 'Uiver' dossier
Zomer 2005 verscheen het 'Uiver' dossier, een bundeling van alle documenten betreffende het ongeval met de DC-2 PH-AJU 'Uiver' op 20 december 1934 samengesteld door Herman Dekker.

In de nacht van 19 op 20 december 1934 verongelukte in de Iraakse woestijn de KLM DC-2 PH-AJU, de 'Uiver'. Geen ongeval in de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis van voor de Tweede Wereldoorlog heeft diepere indruk gemaakt. Dat juist dit vliegtuig, waarmee nog maar kort tevoren iedereen in Nederland en overzee had meegeleefd tijdens het succes in de Londen-Melbourne race verongelukt was, sloeg in als een bom. Sindsdien is het over deze ramp in de Nederlandse pers nooit helemaal stil geweest. Daarbij kwam, dat een aantal rapporten, naar aanleiding van dit ongeval opgemaakt, lange tijd voor het publiek ontoegankelijk bleef, wat ruime mogelijkheden bood tot allerhande speculatie.

De afdeling Luchtvaartkennis van de KNVvL heeft thans het complete dossier van alle bekende rapporten over het ongeluk met de 'Uiver' gebundeld en gepubliceerd. De rapporten worden in deze bundeling zonder nader commentaar gepubliceerd en zoveel mogelijk letterlijk weergegeven.

Inhoud:
  • Het logboek van de 'Uiver'.
  • Reisschema van de versnelde kersvlucht.
  • Het KLM rapport 'Moes'.
  • Enige documenten betreffende de zoekactie.
  • Rapport Behage.
  • Een impressie van het Rapport Van der Maas.
  • Verslag Schorer.
  • Rapport Schorer.
  • Naschrift.
  • Enige documenten betreffende de Raad voor de Luchtvaart.



  • Spijker
    Oktober 2002 verscheen het boek "Spijker, de eerste Nederlandse Vliegtuigfabriek", uitgegeven door de Afdeling Luchtvaartkennis, van de hand van Frits Gerdessen, Nico Geldhof en Harm J, Hazewinkel.

    Het boek handeld over de vliegtuigen die de NV Nederlandsche Automobiel & Vliegtuigfabriek "Trompenburg" onder de merknaam Spijker op de markt bracht in de jaren 1915-1922. Spijker bouwde in die periode tussen de 125 en 130 vliegtuigen. Aanvankelijk betrof dit vliegtuigen die in licentie werden gebouwd; dit begon in 1916 met de Farman FH-22 voor de Nederlandse luchtmacht, in 1917 werden 20 Nieuport XI's gebouwd. In februari 1917 maakte het eerste eigen ontwerp de eerste vlucht: de Spijker V.1. Er werd slechts 1 exemplaar van de V.1 gebouwd. De V.2; een lesvliegtuig, werd in grotere aantallen gebouwd: totaal 78 exemplaren, allen voor de Nederlandse luchtmacht en marine. Na de eerste wereldoorlog vestigde Fokker (tijdens de oorlogsjaren actief in Duitsland) zich in Nederland waarmee ook forse aantallen zich al bewezen Fokker vliegtuigtypen beschikbaar kwamen voor de Nederlandse strijdkrachten. Spijker bouwde nog een prototype van de V.3 jager, maar besloot zich vervolgens, wegens de forse concurrentie van Fokker, uit de markt terug te trekken. Uiteindelijk ging Spijker in 1922 failliet.

    Het boek behandeld op uitgebreide wijze de geschiedenis van de vliegtuigproduktie bij Spijker, de Spijker vliegtuigtypen en de lotgevallen van de V.2's in Nederlandse militaire dienst. Totaal 94 pagina's, tientallen zwart-wit foto's; A4 formaat.


    Inhoudsopgave Spijker
    Spijker 1880-1926
    Henry Farman HF-22
    Nieuport XI
    Het V.1 jachtvliegtuig
    Het V.2 schoolvliegtuig
    De V.2 bij de LVA
    De V.2 bij de MLD
    Civiele Spijkers
    Het V.3 Jachtvliegtuig
    De niet gebouwde V.4
    Spijker en "Kolonien"

    Bijlagen
    Trompenburg-Farman HF-22
    De V.2 bij de LVA
    De V.2 bij de MLD
    Contracten met Trompenburg
    Rapporten RSL
    De V.2 in diverse bronnen
    De plannen van de LVA in 1916/17
    De uitbreiding van de LVA in 1917
    De Thulin Type A rotatiemotor
    English Summary

    A t/m Z, nationaliteitskenmerken in de burgerluchtvaart van 1919 tot heden
    Sinds 1919 is het in de luchtvaart gebruik om vliegtuigen te voorzien van een registratie, waar een aanduiding van het land van herkomst onderdeel van uitmaakt. In oktober 1998 verscheen van de hand van Harm Hazewinkel een uniek overzicht van de geschiedenis van alle nationaliteitskenmerken ter wereld. Naast een uiteenzetting van de totstandkoming van de internationale afspraken rond de nationaliteitskenmerken worden per land de registratiesystemen voor vliegtuigen uitgelegd (al dan niet nog in gebruik), waarbij ook aandacht wordt besteed aan de politiek/historische context (sinds 1919 zijn er immers heel van landen ontstaan/verdwenen dan wel van naam veranderd!).

    Totaal 64 pagina's; A4 formaat, diverse illustraties.