Introduction in EnglishNIEUWS:
- Half September 2016 is LUCHTVAARTKENNIS 2016-3 uitgekomen. Leden ontvingen samen met dit nummer de publicatie "PK-, het luchtvaartuig register van Nederlands-Indië tot en met 1942" (door Harm Hazewinkel). Dit boekje (A4 format, 56 pagina's) geeft een gedetailleerd overzicht van alle vliegtuigen welke tot en met 1942 (de capitulatie van Nederlands-Indië) in het Nederlands-Indische luchtvaartuig register zijn ingeschreven.
Uiteraard is dit boekje ook te koop. Meer informatie hier.
- De jaarvergadering 2016 vond plaats op zaterdag 12 maart in De Witte Boerderij in Hoofddorp. Hier vindt U uitnodiging/agenda en de conceptnotulen van de jaarvergadering Luchtvaartkennis 2015 en Air-Britain Branch Netherlands 2015.
- Begin 2016 is de DVD "Luchtvaartkennis digitaal archief 1953-2009" uitgekomen, welke leden gratis krijgen toegezonden. De DVD bevat alle door ons
uitgegeven nummers van "Mededelingen" en LUCHTVAARTKENNIS tot en met 2009. Meer informatie hier.
- Nummers van LUCHTVAARTKENNIS vanaf 2010, en ouder dan vijf jaar, worden digitaal beschikbaar
gesteld via de website van de KNVvL. Nummers 1 en 2 van 2010 zijn daar inmiddels te vinden.
- Door Verenigde Vleugels wordt de serie "Uitgelicht" uitgegeven, over vliegtuigtypen welke in Nederland en België een rol hebben gespeeld. Zowel deel 1 (Fokker F.7-3m) als het recent verschenen deel 2 (Sud Aviation SE 210 Caravelle) zijn geschreven door de LUCHTVAARTKENNIS redactie. Meer
informatie vindt U hier.
- Begin maart 2015 is een tweede CD-ROM uitgekomen met opnamen uit de Luchtvaartkennis fotocollectie. Het betreft opnamen van Nederlandse militaire vliegtuigen. Meer informatie hier.
- Het Nederlands Luchtvaartuig Register per begin mei 2014 (en alle mutaties sindsdien) is online beschikbaar; inclusief aanvullingen uit niet officiële bronnen.
- Lijst met KLM Telegrafisten (afkomstig van de onlangs opgeheven Vereniging voor Oud KLM Telegrafisten, beschikbaar in pdf en excel spreadsheet vorm (zie LUCHTVAARTKENNIS 2013-4)
- Biografische bouwstenen: (aspirant) KLM vliegers uit de jaren 20 en 30.
Luchtvaart historisch tijdschrift LUCHTVAARTKENNIS LUCHTVAARTKENNIS is het oudste luchtvaart historisch tijdschrift in Nederland. In LUCHTVAARTKENNIS verschijnen artikelen
over uiteenlopende luchtvaarthistorische onderwerpen. De onderwerpen richten zich
met name op de luchtvaartgeschiedenis van Nederland en de (al dan niet voormalige) overzeese gebiedsdelen, maar ook worden
regelmatig andere onderwerpen uit de luchtvaartgeschiedenis belicht. In LUCHTVAARTKENNIS wordt vooral aandacht geschonken aan
onderwerpen die elders niet zo vaak aan de orde komen, of die niet in de meer gangbare literatuur te vinden zijn. Veelal
zijn deze artikelen gebaseerd op resultaten uit niet eerder gepubliceerd onderzoek. Op deze wijze wordt een schat aan
informatie geboden die elders niet gemakkelijk te vinden is. Artikelen in LUCHTVAARTKENNIS vormen regelmatig de basis voor
op een groot publiek gerichte publicaties over luchtvaart. Onder de auteurs zijn gerenommeerde luchtvaarthistorici.
LUCHTVAARTKENNIS streeft niet naar het bereiken van een zo groot mogelijk publiek en wordt niet uitgegeven met een winstoogmerk.
Binnen de redactionele formule van LUCHTVAARTKENNIS is nadrukkelijk ruimte voor het plaatsen van door lezers ingezonden
artikelen waaraan nauwelijks beperkingen worden gesteld - behalve dan dat LUCHTVAARTKENNIS publiceert over onderwerpen die
elders al niet uitgebreid behandeld zijn of -voor nieuwe generaties- steeds opnieuw worden beschreven.
LUCHTVAARTKENNIS bevat enkele vaste rubrieken:
- besprekingen van recent verschenen boeken rond luchtvaarthistorie;
- mutaties in het Nederlands luchtvaartuigregister;
In deze rubriek wordt óók de informatie die niet blijvend op Internet te vinden is gepubliceerd. Tevens vormt deze rubriek één van de
pijlers onder de vastlegging van het Nederlands luchtvaartuigregister, welke een belangrijke bron voor luchtvaart historisch onderzoek is.
- besprekening van sites op Internet waar informatie over luchtvaarthistorie kan worden gevonden.
De redactie van LUCHTVAARTKENNIS bestaat uit Harm J. Hazewinkel (hoofdredacteur) en Arno Landewers.
Om de uitgave van LUCHTVAARTKENNIS rendabel te houden zijn financiële bijdragen uiteraard welkom. Tevens is er ruimte voor
adverteerders in LUCHTVAARTKENNIS. Voor nadere inlichtingen: Loet Kuipers, tel. 030 8785187.
In het meest recente nummer van LUCHTVAARTKENNIS (No.3 2016, 64ste jaargang):
Boeing 100 jaar, 80 jaar samenwerking met de KLM, door Ronald Dijkstra
Boeing viert dit jaar haar honderdjarig jubileum. Hoewel de KLM pas sinds 1971 Boeing vliegtuigen gebruikt, blijkt dat er al in
1936 uitgebreide contacten waren tussen Boeing en de KLM. De KLM was namelijk op zoek naar viermotorige vliegtuigen, en de Boeing 307
Stratoliner, met drukcabine, was een serieuze kandidaat. Door het ongeluk met het Boeing 307 prototype in maart 1939, waarbij onder meer KLM
vertegenwoordiger Peter Guilonard en de Nederlandse ingenieur Albert von Baumhauer om het leven komen, komt aankoop echter onder druk,
en worden uiteindelijk pas na de Tweede Wereldoorlog viermotorige vliegtuigen door de KLM in gebruik genomen. Het artikel gaat in op
de gang van zaken rond de KLM interesse in de Boeing 307.
De missie Tahapary - hoe de Republiek Zuid-Molukken steun uit de lucht zocht, door Theo Wesselink
In april 1950 werd op het Indonesische eiland Ambon de Vrije-Republiek der Zuid-Molukken uitgeroepen. Na een inval van het Indonesische
leger later dat jaar zocht de Republiek via Nederlands Nieuw-Guinea tevergeefs steun in Nederland. "Soldaat van Oranje" Erik Hazelhoff
Roelfzema wist, reizend met een Republic Seabea vliegbootje, fotografisch bewijs te leveren aan de Verenigde Naties voor Indonesische
wandaden op Ambon, maar deze werden genegeerd. Via het eiland Ceram werd de onafhankelijkheidsstrijd voortgezet, en in 1960 werd een
Catalina vliegboot aangeschaft (met financiële steun van de Ambonese gemeenschap in Nederland) waarmee enkele vluchten richting Ambon
werden uitgevoerd, die echter weinig effectief waren.
Een onbekend vliegtuig in Indië - het ongeval van Bill Palmer te Semarang, door Harm J. Hazewinkel
Op 11 augustus 1932 koos op het vliegveld bij Semarang in Nederlands-Indië een licht Amerikaans vliegtuigje het luchtruim. Na de
landing lag vlieger Bill Palmer er naast. We weten helaas niet om welk vliegtuig het ging, en van Bill Palmer is alleen bekend dat hij
deel uit maakte van de Tait's Manila Show, een reizend gezelschap met showvoorstellingen en een kermis. Ondanks deze ontbrekende
informatie verdient Palmer dus wel een plaatsje in de Indische luchtvaartgeschiedenis.
Fokker C.15-W, door Frits Gerdessen
Eind 1939 werd bij Fokker een katapult vliegtuig ontwikkeld voor de MLD, dat de Fokker C.11-W zou moeten gaan vervangen. Het resultaat was
een geheel metalen driepersoons laagdekker, waarvan een houten mock-up werd gebouwd en de MLD in 1940 een prototype bestelde (met toezegging
voor een order van vijf stuks als de machine voldeed). De Duitse bezetting maakte eind aan het project. Naast een gedetailleerd drie-zijden
aanzicht wordt in het artikel ook een overzicht gegeven van de technische gegevens van de machine.
Avro Tudor en de ondergang van de "Star Tiger", door Harm J. Hazewinkel
De Tudor werd aan het einde van de Tweede Wereldoorlog besteld als verkeersvliegtuig voor vluchten tussen met name Groot Britannië en Australië
en naar Zuid-Afrika. De viermotorige machine met drukcabine bleek met kinderziektes te kampen, en Britse luchtvaartmaatschappijen hadden een
sterke voorkeur voor Amerikaanse materieel. Hoewel de Tudor niet op de routes naar Zuid-Afrika en Australië werden ingezte, ging de British
South American Airways ze gebruiken voor diensten op Zuid-Amerika en West-Indië. Het artikel gaat in op ontwikkeling en gebruik van de
Tudor, en, hoewel het type uiteindelijk voldeed, is het vandaag de dag eigenlijk alleen nog bekend door het onopgehelderd verdwijnen van
twee exemplaren in de door theoriën omgeven "Bermuda driehoek". In het artikel wordt ook de ondergang van één van deze machines, de G-AHNP
"Star Tiger" van British South American Airways, uitgebreid behandeld.
verder aandacht voor een US Navy Martin Mariner, die in 1952 op bezoek was op Hato op Curaçao en later dienst zou doen bij de MLD, het Schreck FBA 310
vliegbootje, het "opduiken" van een voormalige Nederlandse de Havilland Leopard Moth en in de reeks Biografische Bouwstenen voor H.F.C. Holtz,
die in 1964 zijn militaire carrière afsloot als commodore-vlieger bij de luchtmacht.
Vaste rubrieken:
Het web - luchtvaarthistorie op Internet door Frank van de Goor.
Mutaties Nederlands Luchtvaartuig Register door Arno Landewers.
Boekbespreking:
Frits Gerdessen en Nico Geldhof - de interneringen van vliegtuigen tijdens De Groote Oorlog, Geromy, 2016;
Nico Geldhof en Luuk Boerman - Fairey Firefly - Marine Luchtvaart Dienst, Dutch Profile, 2016
Inhoud oudere nummers
Losse nummers van LUCHTVAARTKENNIS kosten EUR 8,50 (voor de recente nummers). Voor het bestellen van een exemplaar of abonnement (EUR 34 per jaar voor 4 nummers) kunt u
contact opnemen met de penningmeester.
De afdeling Luchtvaartkennis van de KNVvL
Het blad LUCHTVAARTKENNIS wordt gemaakt door de Afdeling Luchtvaartkennis van de Koninklijk Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL). De afdeling
verenigt geïnteresseerden in de luchtvaartgeschiedenis. De leden krijgen vier maal per jaar het blad LUCHTVAARTKENNIS toegezonden, 6 maal per jaar het blad Verenigde Vleugels en de KNVvL periodiek.
Lidmaatschap van de afdeling luchtvaartkennis biedt een aantal voordelen:
- Leden van de Afdeling Luchtvaartkennis zijn automatisch kandidaat-lid van de Netherlands Branch van Air Britain. Air Britain is de Britse (uiteraard veel grotere) evenknie van Luchtvaartkennis, en geniet
door middel van haar uitgaven (de bladen Air Britain News, Archive en Militaria, en grote aantallen boeken van hoogstaand niveau) wereldwijde bekendheid. Als lid van Luchtvaartkennis heeft u, via de bestuursleden, toegang
tot het internationale netwerk van specialisten, en kunt u met ledenkorting de publicaties van Air Britain aanschaffen.
- Het toezenden van door de afdeling gepubliceerde boeken, CD-ROM's en DVD's of aankoop tegen gereduceerde prijs van deze publicaties.
- Stemrecht tijdens de jaarlijkse ledenvergadering.
Samenwerking met avianet.eu
Per 1 mei 2011 werkt de Afdeling Luchtvaartkennis samen met avianet. Vanaf die dag zijn een aantal in het verleden gepubliceerde klassieke artikelen
uit LUCHTVAARTKENNIS online beschikbaar op avianet.eu. Ook is een selectie unieke foto's (van vooral internationale luchtvaartevenementen uit de
jaren '60 en '70) te bekijken.
Doel van deze samenwerking is enerzijds bekendheid geven aan de Afdeling Luchtvaartkennis en het door haar gepubliceerde materiaal, en anderzijds
de lezers van avianet.eu een verdieping en uitbreiding bieden met informatie. U kunt de LUCHTVAARTKENNIS sectie van avianet.eu hier vinden.
Avianet.eu is de opvolger van avianet.nl, gestart in 1999 en één van de eerste Nederlandstalige websites op het gebied van lucht- en ruimtevaart.
Avianet.eu is gericht op de lucht- en ruimtevaart in de Benelux, maar met aandacht voor interessante gebeurtenissen en verhalen daarbuiten.
Avianet.eu wordt gepubliceerd door Aerospace Information Service, een uitgeverij gevestigd te Made (N-Br.). Voor meer informatie:
Aerospace Information Service.
Publicaties
De afdeling Luchtvaartkennis publiceert ook met enige regelmaat boeken over onderwerpen uit de Nederlandse
luchtvaarthistorie. De meest recente uitgaven zijn een boek over de Haagse vliegtuigbouwer Pander, bundeling van de rapporten rond het ongeval met de
KLM DC-2 "Uiver", een boek over de eerste Nederlandse vliegtuigfabriek Spijker, en
"van A tot Z", een historisch overzicht van alle Nationaliteitskenmerken op vliegtuigen (de zogenaamde
pre-fixen) in de burgerluchtvaart van 1919 tot heden.
Zie hier voor nadere details.
Oproep: negatieven en afdrukken
Een ander, lang lopend project is de digitalisering van de collectie negatieven van de afdeling Luchtvaartkennis.
Hoewel er nog veel tijd moet worden gestoken in inventarisatie en correcties van de
afbeeldingen willen wij benadrukken dat we blijvend geïnteresseerd zijn in uitbreiding van de
collectie, die inmiddels uit ruim 6000 afbeeldingen bestaat. Met name negatieven en afdrukken met Nederlands gerelateerd vliegtuigen kunnen op een
warme belangstelling rekenen. Als u overweegt uw collectie foto's of negatieven met afbeeldingen van
vliegtuigen geheel of gedeeltelijk van de hand te doen horen wij graag van u. Eind 2008 en begin 2015 zijn delen van
de collectie op CD-ROM uitkomen en aan de leden toegestuurd. Nadere informatie over de uitgebrachte
CD-ROM's is hier te vinden.
Voor inlichtingen: Arno Landewers
Tot en met 2011 organiseerde Luchtvaartkennis de Nederlandse Vliegtuig Herkennings Kampioenschappen.
Geschiedenis van vliegtuigherkenning als hobby en de NVHKVerslag en uitslag NVHK 2004Verslag en uitslag NVHK 2005Verslag en uitslag NVHK 2006Verslag en uitslag NVHK 2007Verslag en uitslag NVHK 2008Verslag en uitslag NVHK 2009Verslag en uitslag NVHK 2011
Vanaf 2012 is er geen NVHK gehouden wegens gebrek aan belangstelling.
Jaarvergadering
Jaarlijks vindt de jaarvergadering van de afdeling Luchtvaartkennis/Air-Britain branch Netherlands plaats.
Hierbij zijn leden, lezers en belangstellenden welkom. Naast de jaarvergadering wordt een verloting van luchtvaartboeken georganiseerd.
Een uitgelezen mogelijkheid om bestuur, redactie en mede-leden/lezers te ontmoeten!
Luchtvaartkennis forum
Voor lezers van Luchtvaartkennis en geïnteresseerden is er op yahoogroups een forum opgezet. Doel van het forum is het bieden van een platform voor
het stellen van vragen betreffende luchtvaarthistorie aan medelezers en voor het voeren van discussies rond luchtvaarthistorie
of de KNVvL/Luchtvaartkennis/Air-Britain Branch Netherlands. Ook kunnen foto's op het forum worden gezet (er zijn o.a. 70 foto's
te vinden uit het album van A.G. von Baumhauer). Het forum kan hier worden gevonden. Lid
worden van het forum kan door een lege email te sturen naar lvk-forum-subscribe@yahoogroups.com
In het meest recente nummer van LUCHTVAARTKENNIS (No.3 2016, 64ste jaargang):
